Emotionele competentie; hoe zit dat bij jou?
Ik vind het onderwerp ‘emotionele ontwikkeling’ bijster interessant. Wat zijn emoties eigenlijk? Hoe voelen ze? Wat doe ik er mee? Wat kan ik er mee? Durf ik mij emotioneel te uiten?
De afgelopen periode heb ik het boek ‘Wanneer je lichaam nee zegt’ van Gabor Maté gelezen.
Een boek waarin hij op basis van wetenschappelijk onderzoek, zijn tientallen jaren ervaring als arts en met behulp van vele verhalen uit de praktijk zijn visie geeft op de body-mindconnectie in relatie tot gezondheid en ziekte. Hij belicht hierin ook het effect van (verborgen) stress en onze mentale gesteldheid op het ontstaan van veelvoorkomende ziektes.
Maar wat heeft dit nu te maken met emotionele competentie?
Als kind leer je van jouw ouders en omgeving over emoties. Je kijkt als het ware bij hun af.
Gabor Maté beschrijft dit heel mooi in dit boek: “Dieren en jonge kinderen zijn heel goed ik het oppikken van authentieke emotionele signalen. Als we dat vermogen tijdens onze taalontwikkeling kwijtraken, komt dat alleen maar doordat we verwarrende boodschappen uit onze directe omgeving ontvangen. De emoties die we oppikken, zeggen iets anders dan de woorden die we horen. Als er een conflict tussen beide is, wordt een van de twee onderdrukt.”
Wees je als volwassene er dus van bewust dat je jonge kinderen niet voor de gek kunt houden!
Lach je tranen niet weg. Het is niet nodig om je complete verhaal te delen, zeggen dat je verdrietig bent is al meer dan genoeg.
En iets verder in de alinea: “We onderdrukken onze emotionele intelligentie om te vermijden dat we voortdurend in conflict zijn met de belangrijkste mensen in ons leven. Dat is een strijd die we niet kunnen winnen. Dus raken we onze emotionele competentie kwijt, terwijl onze verbale intelligentie toeneemt.”
Emotionele competentie is het vermogen om op een gepaste en bevredigende manier met je gevoelens en verlangens om te gaan.
In mijn eerdere blog Mak schaap? Of toch niet… schreef ik al over dat je als kind ooit – onbewust – een besluit hebt genomen ‘dit doe ik nooit meer’. En dat geldt ook voor emoties: als jij continue hoort dat je maar eens moet ophouden met huilen of niet zo kleinzerig moet doen, kun jij ook – onbewust – het besluit nemen om het anders te doen.
Ik neem je even mee in mijn eigen verhaal over verdriet:
Tijdens een van mijn opleidingen kregen wij de opdracht ons gezin van herkomst uit te beelden en dan ook de eventuele miskramen of overleden kinderen daarin mee te nemen. Nu wist ik wel dat mijn ouders een aantal miskramen hadden meegemaakt, maar nooit hoeveel. Gelukkig wist mijn zus dit mij wel te vertellen.
Ik ging aan de slag en uiteindelijk stonden er 3 poppetjes en 6 bolletjes van klei netjes in een rij op tafel. Mijn ouders waren negen keer zwanger geweest en daarvan waren er 6 geëindigd in een miskraam. En ik vond dat op dat moment best pittig om dat zo uitgebeeld te zien. Dit verklaarde voor mij wel sommige jeugdherinneringen. En het verklaart – voor mij in ieder geval – ook mijn diepgaande interesse in emotionele ontwikkeling.
Nu besef ik mij heel goed dat ik, als klein meisje, onbewust maar feilloos het verdriet van mijn moeder heb gevoeld. Nu (als klein meisje niet) weet ik dat zij het heel lastig vond om überhaupt over haar gevoel en emoties te praten. Iets wat ik echt wel herken. Het is ook best lastig en soms een flinke uitdaging.
Dat wat er in je lijf gebeurt kan zo overweldigend zijn dat het soms lijkt alsof er flink aan jou fundament wordt geschud en dat er scheurtjes lijken te ontstaan.
Ik mocht laatst deelnemen aan een familieopstelling waarin ik iets mocht opstellen. Ik wil er niet te veel over vertellen, maar het had wel met mij, mijn moeder en emoties te maken. Wat ik daar zag gebeuren maakte voor mij heel veel duidelijk. Het was een bevestiging van mijn onderbuik gevoel. Een bevestiging dat ik als jong meisje (en ook als volwassen vrouw) heel goed de emotionele worsteling van mijn moeder heb aangevoeld. En ook dat het niet mijn taak was om dat voor haar op te lossen.
Het is niet zo dat ik mijn moeder nu iets verwijt. Integendeel, het is voor mij een goede motivatie om meer aandacht te schenken aan de emotionele kant van het leven. Sta ik steeds vaker stil bij hoe ik mij werkelijk voel. Neem ik bewuster waar wat er in mijn lijf gebeurt. En ik merk dat ik hierdoor minder spanning (stress dus) ervaar in mijn lijf.
En nee, ik ben zeker niet volledig emotioneel competent en erken ik dat ook ik op dit gebied echt nog wel iets leren heb. En ik vind dat, hoe confronterend soms ook, een hele waardevolle ontwikkeling. Een ontwikkeling die ik iedere volwassene gun. En uiteindelijk profiteren kinderen hier ook van!
Wil jij meer weten over emotionele ontwikkeling en aan de slag gaan met jouw eigen emotionele competentie?
Neem gerust contact met me op.
Ik WijzZ – Ontdek de natuurlijke jij!
Van ruis in je hoofd naar innelijke rust